Wat is acupunctuur? Met deze vraag in gedachten zijn er boekwerken vol informatie geschreven. Zeker is dat de acupunctuur al uit de oudheid van China stamt. Er zijn werken geschreven over de praktijk van acupunctuur en er zijn veel filosofische werken geschreven over de mogelijke werking van de acupunctuur. Het is niet erg zinvol om nu op deze werken in te gaan. Ze zijn heel filosofisch en gaan daarin heel erg ver.
In de middeleeuwen werden de Chinese Heersers al behandeld met een vorm van acupunctuur die we nu betitelen als klassiek Chinese geneeskunde. Deze klassieke Chinese acupunctuur werd tot aan de tweede helft van de twintigste eeuw gepraktiseerd en onderwezen in China. De behandelstrategieën uit die tijd waren anders en zijn ook anders overgeleverd dan de vorm van acupunctuur die gedurende de tweede helft van de twintigste eeuw naar Europa is gebracht.
Mao Tse Toeng heeft namelijk de acupunctuur als Chinese Geneeskunst krachtig gepropageerd en laten ontwikkelen tot de Traditionele Chinese Geneeskunst of op zijn Engels "Traditional Chinese Medicine" (TCM). In deze TCM methode die nu over de gehele westerse wereld verspreid is en gebruikt wordt, worden concepten uit de klassiek Chinese Geneeskunde middels vergelijkende onderzoekingen uiteengerafeld tot de meest werkzame behandelstrategieën. De huidige TCM methode is dus gebaseerd op de klassieke benadering, maar heeft een moderne twist gekregen.
In de huidige TCM worden naalden geprikt en worden kruiden voorgeschreven. Op basis van observaties die de arts-acupuncturist aan de patiënt waarneemt zoals de polsdiagnose, de tongdiagnose en de overige waarneembare tekens van uit balans zijn, wordt besloten tot een behandelstrategie. Er wordt besloten wat de meest efficiënte manier zal zijn om de patiënt weer goed in balans te krijgen zodat zijn "self-heal" krachten het meest optimaal zullen werken. Hierbij worden zoals gezegd (steriele wegwerp-)naalden gebruikt en ook kunnen er Chinese geneesmiddelen (uit de natuur) worden voorgeschreven. Uiteraard worden er nooit delen van beschermde dieren of planten gebruikt bij het voorschrijven van Chinese geneesmiddelen. De geneesmiddelen worden altijd afgeleverd door binnen- of buitenlandse apothekers die verplicht zijn op "good agricultural practices" alsmede op "good handling practices" en "good pharmacy practices" te letten.
Tegelijkertijd zijn hier in de westerse landen ontwikkelingen ontstaan, die gebaseerd zijn op de Chinese filosofieën. In Duitsland is er de "Elektro-Akpunktur nach Dr Voll" ontstaan die probeert elektrische geleiding en potentiaal terugval bij nauwkeurige continue stroombelasting op acupunctuur punten te meten. Deze vorm van diagnostiek leidt tot behandelstrategieën die ziekten niet zien als simpel door één storing veroorzaakt, maar meer als een opeenstapeling van verstoringen door vele vroegere ziekten.
In Frankrijk is er de oor-acupunctuur ontstaan die meer neurologisch wordt beredeneerd. In de anatomie van het zenuwstelsel is het namelijk bekend dat de zenuwbanen die bij de oorschelp aan de oppervlakte komen rechtstreeks uit de midden-hersenen afkomstig zijn, en een faciliterende of remmende werking hebben op de lange banen die het ruggenmerg met de hersenen verbinden en die allen geschakeld worden in deze midden hersenen. Aldus bestaat de mogelijkheid dat dit microsysteem door de arts acupuncturist te gebruiken is om klachten van het lichaam te behandelen en ook op de "self-heal" krachten van de patiënt te werken.
De uitgroei van de oor-acupunctuur tot auriculo-medicinae is mogelijk geworden door de ontdekking dat prikkels of stimuli van allerhande aard zich verraadt aan een verandering van de staande golf in de pols, die door de arts-acupuncturist continue wordt afgetast. De verschuiving van dit Doppler effect kan eveneens worden gebruikt om behandelstrategieën uit te zetten.
De schedelacupunctuur is een andere vorm van microsysteem behandelingen Ook hier is medische kennis cruciaal in de behandelstrategie.
Het is duidelijk uit dit verhaal dat er een wereld aan mogelijkheden geopend wordt. Er kan dus niet gezegd worden dat acupunctuur alleen maar een enkelvoudige benadering omvat. De acupunctuur arts wordt getraind in het hanteren van verschillende benaderingen van acupunctuur om de klachten van de patiënt te helpen genezen.